Dossier: Kritische blik op duurzaam bouwen I

Dossier: Kritische blik op duurzaam bouwen I
We zien het op alle bouwbeurzen: duurzaam bouwen, energiezuinig wonen en passiefhuizen is alles wat de klok slaagt. Wij zochten een ingenieur architect Tom De Soete op, voor een genuanceerde kijk op deze materie. In deel I van dit dossier rond duurzaam bouwen focussen we op 'passiefhuizen en duurzaam bouwen, een modetrend'.

Wat is een passiefhuis?

Homeproved: Wat zijn de kenmerken van een passiefhuis precies? Tom De Soete: “Een passiefhuis is een heel goed geïsoleerde woning, die een optimaal energiepeil haalt. Isolatie en luchtdichtheid van een woning zijn daarbij heel belangrijk. De Passiefhuis-Platform vzw heeft daarom enkele basisvoorwaarden opgesteld. Een aantal kenmerken zijn de isolatiewaarde, dat is een K-peil van ik dacht 15, en een E-peil of energiepeil van rond de 45. Hieraan moet een woning voldoen om erkend te worden als passiefhuis. Eenmaal een passiefhuis is gebouwd en voldoet aan de normen, dan kan het ook gecertificeerd worden.” Homeproved: Wat is juist het verschil met een nulenergiehuis en lage energiewoning? Tom De Soete: “Een lage energiewoning is ook een heel goed geïsoleerde woning, maar ze voldoet niet volledig voldoet aan de voorschriften van een passiefhuis. Een lage energie woning heeft dus misschien iets hogere isolatiewaarden of een hoger energiepeil, maar ze is over het algemeen ook heel goed geïsoleerd. Energieneutrale of nulenergiewoning is nog iets anders, deze voorziet zichzelf volledig van energie, zowel voor verwarming, verlichting als voor andere elektrische toestellen. Dit kan door fotovoltaïsche cellen op het dak, door een eigen windmolen of een biogenerator.”

De passiefhuis trend

Homeproved: Vandaag zijn groene energie en duurzaam bouwen erg in de mode. Hoe sta jij daar tegenover? Tom De Soete: “Ik sta daar zelf een beetje kritisch tegenover. Passief wordt nu de norm. Europa legt haar lidstaten op dat in 2020 elke nieuwbouw passief of zelfs energieneutraal moet zijn. Toch denk ik dat er in Vlaanderen een paar items veel belangrijker zijn dan energiezuinig bouwen. Heel wat projectontwikkelaars brengen ‘massief passief’ huizen op de markt, maar eigenlijk bouwen ze gewoon aan een klassieke Vlaamse verkaveling, met vrijstaande woningen waar iedereen een eigen tuintje en een eigen garage heeft. Als je de ecologische voetprint van deze bewoners gaat bekijken, is die veel groter dan de footprint van mensen die op een stadsappartementje wonen en geen auto nodig hebben om naar de bakker te gaan en geen tuin moeten onderhouden. Passief is zeker geen heilig boontje, ik denk dat het niet genoeg gerelativeerd wordt. Voor mij is de essentie van duurzaam bouwen dat er op een logische manier gebouwd wordt. Ik denk dat andere manieren van ruimtelijk denken en omgaan met energie een veel grotere impact hebben op de ecologie dan puur passief bouwen. Een appartementsgebouw bouwen is bijvoorbeeld veel energiezuiniger dan verschillende vrijstaande villa’s, want dan heb je een kleinere schil om te isoleren. Homeproved: Maak jij deze ideeën ook concreet in jouw werk? Tom De Soete: “Dat probeer ik zeker te doen. Ik werk bij het ingenieursbureau Grontmij als stedenbouwkundige. Daar ben ik op grotere schaal bezig ben en dan merk je de tendens naar groepswoningbouw op. We ontwerpen geen klassiek groepswoningen zoals sociale woningen, maar echt kwalitatieve groepswoningen. Dat is zeker een concept dat duurzaam bouwen ondersteunt.”

Een passiefhuis, waar voor jouw geld?

Homeproved: Een passiefwoning is natuurlijk duurder dan een klassieke woning. Waar voor jouw geld? Tom De Soete: “Men zegt altijd dat een passiefwoning 10% meer kost dan een klassieke woning, maar ik denk dat het eigenlijk 20 tot 25% meer is. Je investeert dus inderdaad veel, maar je krijgt ook subsidies voor passief bouwen en je zal minder energiekosten betalen, zodat je de meerkost op termijn terugwint. Sommige beweren dat de termijn 10 jaar is, anderen spreken van 20 of 30 jaar. De visies spreken elkaar tegen, maar winnen doe je sowieso.”