Dossier: kritische blik op duurzaam bouwen II

Dossier: kritische blik op duurzaam bouwen II
We zien het op alle bouwbeurzen: duurzaam bouwen, energiezuinig wonen en passiefhuizen zijn alles wat de klok slaagt. Wij zochten ingenieur architect Tom De Soete op, voor een genuanceerde kijk op deze materie. Deel twee van dit dossier focust op de verschillende 'methodes voor passief en duurzaam bouwen'.

Technieken en bouwmaterialen voor passiefhuizen

Homeproved: Bestaan er verschillende methodes om passiefhuizen te bouwen? Tom De Soete: “Er zijn twee grote manieren om passief te bouwen: massief passief en houtskeletbouw. Houtskeletbouw is de oorspronkelijke manier, afkomstig uit de Nederlandse bouwtraditie. Eenvoudig voorgesteld is dat houtwerk met veel isolatie tussen de spijlen. Op die manier krijg je dikke wanden die zichzelf dragen en aan de buitenkant afgewerkt worden met hout, leien of bakstenen. Het andere concept is massief passief. Daarbij worden dragende bakstenen met een hogere isolatiewaarde gebruikt. De muren worden opgebouwd volgens het principe van de klassieke spouwmuur, met dikke spouwmuurisolatie, een spouw en dan een gevel. Ikzelf bouw vooral houtskeletbouw. Dat is een stuk duurder, maar ook makkelijker en compacter om te bouwen, terwijl je bij massief passief vrij dikke muren moet voorzien.” Homeproved: Zijn er bepaalde bouwmaterialen die vaak terugkeren in passiefhuizen? Tom De Soete: “Erg belangrijk is de luchtdichtheid, zeker van het schrijnwerk. Er zijn fabrikanten die tegenwoordig gespecialiseerd zijn in het ontwerp van ramen en deuren voor passiefwoningen, juist omdat de dichtheid zo belangrijker wordt. Je moet er ook op letten dat ramen en deuren luchtdicht op de muren aangesloten worden. Daarnaast is een goede balansventilatie of ventilatietype D ook een element dat in elke passiefwoning terugkomt. Het voordeel daarvan is dat de warmte van de buitengaande lucht via een warmtewisselaar wordt overgedragen aan de binnenkomende lucht.” Homeproved: Zijn er geen nadelen verbonden aan een ventilatietype D? Tom De Soete: “Veel mensen beweren dat de lucht ongezonder is. Je moet een balansventilatiesysteem dan ook jaarlijks onderhouden. Dat is een beetje de kinderziekte van passiefwoningen: slecht geïnstalleerde of slecht onderhouden ventilatiesystemen kunnen een ongezond binnenklimaat creëren.”

Het belang van oriëntatie

Homeproved: Wat is de rol van licht in een passiefhuis? Tom De Soete: “Licht is interessant voor een passiefhuis omdat je zo op een natuurlijke manier warmte kan winnen. Een passiefhuis moet dus zeker een goede oriëntatie hebben. Concreet betekent dit jouw woning op het zuiden richten, met zoveel mogelijk glas aan de zuidkant om de warmte van de zon te vangen. Zonneweringen moeten dan weer oververhitting vermijden. De impact van licht op een passiefwoning kan soms ook dubieus zijn. In een passiefkantoor is noorderlicht bijvoorbeeld belangrijk om goed te kunnen werken, maar voor de warmtewinst is het dan weer beter om een raam op het zuiden te plaatsen.” Homeproved: Is het ook mogelijk om een oud huis te renoveren tot passiefhuis? Tom De Soete: “Er zijn een paar voorbeelden van gerenoveerde passiefhuizen in Vlaanderen. Is je tuin op het noorden gericht, dan wordt het moeilijker om op zonnewinsten te rekenen, maar een creatieve architect kan daar wel mee om.”